Email rác hay spam email là một trong những vấn nạn lớn trong thế giới công nghệ hiện nay. Mặc dù hầu hết các dịch vụ email đều cung cấp bộ lọc email rác cho người dùng nhưng cũng không đem lại hiệu quả triệt để. Email rác đã gây ra không ít phiền toái cho người dùng cũng như tiềm ẩn nhiều nguy cơ từ vi phạm dữ liệu.

Để giải quyết phần nào vấn đề này hãy cùng Locker tìm hiểu email rác là gì? Tại sao người dùng lại nhận được email rác và cách phòng tránh email rác hiệu quả!

Email rác là gì?

email rác
Email rác là những email được gửi hàng loạt gây ra những trải nghiệm không tốt cho người dùng

Email rác hay spam email, junk mail là những email hàng loạt được gửi đi mà không có sự đồng ý của người nhận, dẫn đến những trải nghiệm không tốt cho người dùng. Nội dung của spam email thường chứa các thông tin lừa đảo, quảng bá hoặc rao bán các sản phẩm, dịch vụ có vấn đề. Thậm chí, chứa các liên kết khá đáng tin cậy nhưng lại dẫn đến những trang web lừa đảo lưu trữ phần mềm độc hại.

Mục đích chính của việc gửi email rác đó là để kiếm lợi nhuận. Việc gửi email hàng loạt sẽ dễ dàng hơn so với cách gửi email thủ công, vì vậy gần 250 tỷ email được gửi đi mỗi ngày trên toàn cầu và 45% trong số đó là spam email.

Theo tiết lộ của Công ty an ninh mạng Kaspersky Lab, tính đến giữa tháng 8/2022, 61% email độc hại tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương đã được phát hiện ở quốc gia gồm Nhật Bản, Indonesia, Việt Nam, Đài Loan và Indonesia. Trong đó, Việt Nam đứng đầu danh sách với tổng 3,09 triệu email.

Tại sao người dùng nhận được email rác?

Có rất nhiều nguyên nhân khiến người dùng nhận được hàng loạt email rác mỗi ngày, phần lớn trong số đó đến từ việc email của người dùng không được bảo mật.

Email của người dùng đã bị lộ lọt trong quá trình rò rỉ dữ liệu

email rác
Địa chỉ email của người dùng bị lộ trong quá trình rò rỉ dữ liệu là nguyên nhân chính khiến người dùng nhận được email rác

Địa chỉ email của người dùng bị lộ trong quá trình rò rỉ dữ liệu là nguyên nhân chính đằng sau việc người dùng nhận được các email rác, điều này xảy ra ngay cả với các tổ chức lớn như LinkedIn, Adobe, Last.FM.

Đây thực chất là một mối đe dọa bảo mật vì nó có thể ảnh hưởng đến việc lộ lọt thông tin cá nhân của người dùng bao gồm: Địa chỉ email, tên và mật khẩu. Và kẻ gian sẽ sử dụng những dữ liệu bị rò này cho các hoạt động bất hợp pháp nếu biết rằng những email này đang hoạt động.

Nếu bạn nghi ngờ địa chỉ email của mình không an toàn, bạn có thể tham khảo Công cụ Kiểm tra lộ lọt dữ liệu từ Locker để được hỗ trợ kiểm tra thông tin tài khoản email của mình có bị rò rỉ trên mạng hay không. Từ đó, kịp thời phòng tránh các cuộc tấn công có thể xảy ra.

Địa chỉ email của người dùng bị thu thập bởi một công cụ chuyên dụng

Nếu người dùng đã từng công bố địa chỉ email của mình trên internet thì kẻ gian hoàn toàn có thể đánh cắp địa chỉ đó bằng cách sử dụng các công cụ thu thập dữ liệu trên internet cho ký tự “@”, đây là ký tự được sử dụng chủ yếu ở đầu tên miền của email (ví dụ: [email protected]).

Địa chỉ email của người dùng bị đánh cắp từ danh sách liên hệ của ai đó

Những kẻ spam email có thể tìm ra địa chỉ và mật khẩu email của bạn bè người dùng, sau đó scan danh sách liên hệ để thu thập các địa chỉ email mới và gửi thêm nhiều thư rác.

Địa chỉ email được tạo ngẫu nhiên

Tội phạm mạng thường kết hợp tên người dùng thông thường với những tên miền phổ biến như @yahoo.com hoặc @gmail.com (ví dụ: Tên Nguyễn Văn A = [email protected]). Sau đó gửi email rác đến cả những địa chỉ email vừa kết hợp được. Nếu email rác gửi đi được mở ra đồng nghĩa với việc địa chỉ email đó là thật.

Cách nhận biết thư rác

email rác
Email chứa các liên kết đáng ngờ và đề nghị cung cấp các thông tin nhạy cảm có thể là email rác

Sau đây là một số cách để nhận biết email rác lừa đảo hay chứa mã độc dễ nhất:

  • Email được gửi từ hãng dịch vụ trực tuyến mà bạn chưa bao giờ đăng ký. Nếu phần địa chỉ đến của email được để trống thì đó không phải là email được gửi từ đơn vị uy tín.
  • Email có nhiều lỗi chính tả và ngữ pháp vì các email gửi hàng loạt thường không được chăm chút câu từ, ngữ pháp.
  • Email nhận được không có tên của bạn. Các email thường đánh vào toàn bộ đối tượng và được gửi hàng loạt đến nhiều người nên không thể chào bằng một tên xác định được. Mà thay vào đó là các lời chào chung chung như khách hàng thân mến, chủ tài khoản,…
  • Email chứa các liên kết đáng ngờ. Email rác thường kèm theo đường link hoặc nút bấm để dẫn bạn đến trang web khác tương tự như của dịch vụ gốc và yêu cầu bạn nhập đầy đủ thông tin mà chúng cần. Hoặc chúng sẽ lừa bạn tải một phần mềm độc hại nào đó để xem được tập tin gửi kèm. Vì vậy, hãy cẩn thận với các liên kết đáng ngờ gửi kèm trong email.
  • Email đề nghị cung cấp các thông tin nhạy cảm như mật khẩu, thẻ tín dụng,… Nếu bạn nhận được một email yêu cầu truy cập vào link hoặc tải tập tin đính kèm, sau đó yêu cầu bạn cung cấp thông tin nhạy cảm thì hãy cảnh giác vì đây có thể là email lừa đảo.

Cách phòng tránh email rác

Email rác đôi khi rất khó để ngăn chặn vì nó có thể được gửi từ các mạng Botnet – mạng lưới các máy tính đã được cài phần mềm để thực hiện một hoạt động nào đó. Vì vậy, rất khó để theo dõi cũng như ngăn chặn người gửi email spam ban đầu.

Mặc dù các nhà cung cấp dịch vụ email lớn như Outlook, Gmail, Yahoo,… đều được trang bị bộ lọc email rác để đảm bảo an toàn cho khách hàng. Thế nhưng, điều đó có thể là chưa đủ. Do đó, dưới đây là những gì người dùng có thể làm để làm giảm tình trạng nhận được email rác:

Liệt những email đáng ngờ vào thư rác

Việc liệt các email đáng ngờ vào danh sách Spam sẽ giúp bạn tránh tương tác với các email nguy hiểm cũng như cho bộ lọc Spam biết các email mà bạn đã đánh dấu là spam và yêu cầu không được nhận. Khi đó, những email khác từ người gửi đó sẽ tự động bị đẩy vào thư mục rác của người dùng.

Cân nhắc trước khi cung cấp địa chỉ email của bạn

Nguyên nhân khiến bạn nhận được nhiều email rác thường là do bạn sử dụng email của mình để đăng ký trên một trang web nào đó hoặc để nhận các ứng dụng, phần mềm miễn phí.

Điều này cho phép các trang web lưu lại địa chỉ của bạn và gửi email cho bạn bất cứ lúc nào. Vì vậy, bạn cần suy nghĩ thật kỹ trước khi cung cấp địa chỉ email của mình cho một đơn vị nào đó.

Bên cạnh đó, để hạn chế nhận thư rác, hãy ẩn địa chỉ email của mình trên mạng xã hội. Vào phần cài đặt trong tài khoản của bạn và bật chế độ ẩn email của mình với mọi người.

Sử dụng email ẩn danh

email rác
Sử dụng email ẩn danh để quản lý hộp thư đến hiệu quả và chặn thư rác dễ dàng

Sử dụng email ẩn danh cũng là một cách hiệu quả để đăng ký các dịch vụ trực tuyến. Email ẩn danh sẽ giúp người dùng ẩn đi địa chỉ email thật, từ đó nâng cao bảo mật danh tính cá nhân trên môi trường mạng.

Hiện tính năng này đã được tích hợp trong Trình quản lý mật khẩu Locker. Với Tính năng Email ẩn danh từ Locker, người dùng có thể tạo địa chỉ email ảo không giới hạn, quản lý hộp thư đến hiệu quả và chặn email rác dễ dàng.

Từ đây, người dùng có thể sử dụng các địa chỉ email ảo để đăng ký các dịch vụ trực tuyến, game online, mua sắm hay tài khoản mạng xã hội mà không lo bị bán thông tin email, gửi thư rác cũng như tránh nhận thông báo/quảng cáo từ các đơn vị mà người dùng đăng ký.

Vì các email gửi đến địa chỉ ẩn danh sẽ được chuyển đến địa chỉ email chính của bạn và bạn chỉ cần tắt hoạt động địa chỉ ẩn danh là có thể ngừng nhận quảng cáo và thư rác.

Không mở các email rác

Người dùng không nên tùy tiện mở các email rác vì những kẻ gửi spam sẽ nhận ra rằng địa chỉ đó hợp lệ và chúng sẽ gửi nhiều email rác hơn đến người dùng.

Tùy chỉnh bộ lọc của nhà cung cấp dịch vụ email

Tạo bộ lọc để chặn các email chứa các cụm từ hoặc từ cụ thể và giới hạn kích thước của email được gửi đến, chặn các địa chỉ tên miền cụ thể hoặc email có chứa tệp đính kèm.

Email là một phương thức giao tiếp không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại của con người nhưng những vấn nạn từ email rác đang trở thành nỗi lo lắng và phiền toái của hầu hết người dùng email. Hy vọng bài viết trên của Locker đã giúp bạn hiểu thêm về email rác và đem đến cho bạn một giải pháp chống email rác hiệu quả và tối ưu nhất.